Το μυστηριώδες αγγείο που τρελαίνει τους αρχαιολόγους

Το 1800 ετών αγγείο έχει ύψος 40 εκ. και βρισκόταν θρυμματισμένο σε 180 μη αναγνωρίσιμα κομμάτια σε μια αποθήκη του Αρχαιολογικού Μουσείου του Οντάριο. Αλλά ακόμα κι όταν αποκαταστάθηκε, οι επιστήμονες ήρθαν αντιμέτωποι με ένα μυστήριο. Μέχρι στιγμής κανένας δεν είναι σε θέση να το συσχετίσει με άλλο τέχνεργο όπως αυτό του Ρωμαϊκού κόσμου.

«Όλοι έχουν μείνει άναυδοι» αναφέρει η Katie Urban, μια από τους ερευνητές του Μουσείου. «Το έχουμε στείλει σε όλους τους ειδικούς της ρωμαϊκής κεραμικής και όχι μόνο, αλλά κανένας δεν μπορεί να μας δώσει ένα παράδειγμα χρήσης του.»

Οι θεωρίες που έχουν αναπτυχθεί από τους ερευνητές όσον αφορά την χρήση του, έχοντας αποκλείσει αυτή για την χρήση νερού, περιορίζονται στην χρήση του αγγείου ως νυχτερινής λάμπας ή ως παγίδας τρωκτικών για τους αρχαίους Ρωμαίους.
Προέλευση του αγγείου

Η έρευνα στα αρχεία του μουσείου έδειξε ότι το αγγείο προήλθε μαζί με άλλα αρχαιολογικά ευρήματα της Ρωμαϊκής Βρετανίας (το κομμάτι της Βρετανίας υπό Ρωμαϊκό έλεγχο την περίοδο 43 -410 μ.Χ) ως δωρεά στο μουσείο το 1950 από τον William Francis Grimes, αρχαιολόγο που πέθανε το 1988. Η αρχαιολογική ομάδα του Grimes τα ανακάλυψε σε έναν κρατήρα που δημιουργήθηκε από βόμβα του Β’ Παγκοσμίου πολέμου στο Λονδίνο, όχι πολύ μακριά από έναν αρχαίο ναό αφιερωμένο στο Μίθρα, έναν περσικό θεό που λατρευόταν σε όλη την Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.

Η Urban αναφέρει ότι δεν είναι σίγουρο ότι το αγγείο προέρχεται από την συγκεκριμένη ανασκαφή. Το αγγείο δεν υπάρχει στην λίστα των έργων που παραλείφθηκαν από τον Grimes. Ωστόσο, το αγγείο ήταν θρυμματισμένο σε 180 κομμάτια και η συγκεκριμένη λίστα παραλαβής δεν ήταν αρκετά λεπτομερής.

«Με ποιο τρόπο το αγγείο ήρθε στην συλλογή μας δεν είναι ακόμα 100% ξεκάθαρο. Ακόμα προσπαθούμε να το αποσαφηνίσουμε» επισημαίνει η Urban.

Υπάρχει μια μικρή πιθανότητα το μυστηριώδες αγγείο να προέρχεται από την Περσία, γιατί μια άλλη συλλογή έργων που βρέθηκε στην αποθήκη του μουσείου προερχόταν από την αρχαία πόλη Ουρ, χρονολογούμενα τουλάχιστον 5000 χρόνια πριν. Ο Leonard Woolley, ένας αρχαιολόγος γνωστός για τις ανακαλύψεις των βασιλικών τάφων του Ουρ, τα ανακάλυψε το 1931 και τα έδωσε στο Βρετανικό μουσείο, το οποίο με την σειρά του τα δώρισε στο πανεπιστήμιο του Οντάριο το 1933.
Χρήση του αγγείου

Η βασική ερώτηση της ερευνητικής ομάδας είναι η εξής:
Για ποιο λόγο οι Ρωμαίοι να κατασκευάσουν ένα αγγείο γεμάτο τρύπες;

«Υπάρχουν πολλές διαφορετικές εξηγήσεις, οι περισσότερες περιλαμβάνουν την χρήση του ως λάμπα ή κάποιου είδους αποθήκευσης ζώου» αναφέρει η Urban, προσθέτοντας ότι παρόλο που οι τρύπες στο σώμα του αγγείου αφήνουν το φως να περάσει μέσα από αυτό, η τρύπα που βρίσκεται στη βάση του υποδεικνύει ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούταν ως λάμπα.

Μια άλλη πιθανότητα είναι η χρήση του αγγείου ως αποθήκη τρωκτικών, καθώς αρχαία κείμενα υποδεικνύουν ότι τα ποντίκια ήταν το αγαπημένο snack των Ρωμαίων.

Η Urban αναφέρει ότι το πρόβλημα με αυτή την θεωρία είναι ότι αγγεία που έχουν βρεθεί και χρησιμοποιούταν ως αποθηκευτικά μέσα τρωκτικών στον Ρωμαϊκό κόσμο δεν μοιάζουν καθόλου με το μυστηριώδες αγγείο. Τα αγγεία αυτά είχαν συνήθως μια μικρή ράμπα όπου τα ποντίκια μπορούσαν να τρέχουν και ενώ χρησιμοποιούσαν τις τρύπες για να αποθηκεύουν τροφή μέσα σε αυτές.

Άλλη μια ιδέα είναι ότι το αγγείο χρησιμοποιούταν για να φυλάει φίδια, μεγάλα σε μέγεθος ώστε να μην μπορούν να γλιστρήσουν έξω από τις τρύπες του αγγείου. Τα φίδια ήταν διαδεδομένα θρησκευτικά σύμβολα σε όλο τον αρχαίο κόσμο.

«Χρειαζόμαστε κάποιον που να έχει δει κάτι παρόμοιο αλλά ακόμα δεν έχει βρεθεί» αναφέρει η Urban.

Το αγγείο εκτίθεται προς το παρόν στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Οντάριο ως μέρος έκθεσης για την Ρωμαϊκή Βρετανία και την αρχαία πόλη του Ουρ.