Ο Πάπας Pius XII ήξερε ότι οι Εβραίοι πολίτες της Ρώμης, οι οποίοι ζούσαν υπό την προστασία του, θα στέλνονταν στον θάνατο, αλλά δεν έκανε τίποτα για να το σταματήσει. Οι κάτοικοι είχαν 20 λεπτά για να μαζέψουν τα πράγματα τους και να φύγουν από τα σπίτια τους – πολλοί ήταν ακόμη με τις πιτζάμες.
Αλλά λίγοι τόλμησαν να αποδράσουν πηδώντας στον Τίβερη και κολυμπώντας σε ένα μικρό νησί. Το νοσοκομείο Fatebenefratelli (χτισμένο το 1582) βρισκόταν πάνω σε αυτό το νησί. Ο Dr. Vittori Sacerdoti, Εβραίος και ο ίδιος, δούλευε εκεί και έκρυβε συγγενείς και φίλους στο νοσοκομείο.
Για να τους κρύψει από τους Ναζί, ο Vittorio και οι συνάδελφοι του, Adriano Ossicini και Giovani Borromeo, σκέφτηκαν ένα πολύ έξυπνο σχέδιο. Έβαλαν τους Εβραίους συγγενείς και φίλους τους σε μια πτέρυγα του νοσοκομείου όπου βρισκόταν ο σταθμός καραντίνας.
Μετά εφηύραν μια ασθένεια τόσο σοβαρή που απαιτούσε πλήρη απομόνωση και θα τρόμαζε τους στρατιώτες που θα έρχονταν να ψάξουν το νοσοκομείο.
Οι γιατροί ονόμασαν την ασθένεια αυτή «Σύνδρομο Κ». Το «Κ» αναφερόταν σε δύο υψηλόβαθμους Ναζί: στον Albert Kesselring, αρχιστράτηγο των Ναζί στην Ρώμη, και τον Herbert Kappler, διοικητή των Ναζί στην αστυνομία προστασίας.
Οι γιατροί ισχυρίζονταν ότι η ασθένεια προκαλούσε επώδυνο θάνατο και ήταν πολύ μεταδοτική. Όποιος μολυνόταν έπρεπε να μένει σε καραντίνα για να μην μεταδώσει την ασθένεια.
Το σχέδιο δούλεψε πολύ καλά. Όταν οι Ναζί πήγαν στο νοσοκομείο για να ελέγξουν τα αρχεία των ασθενών, οι γιατροί τους είπαν για το επικίνδυνο «σύνδρομο Κ». Όταν πήγαν να ελέγξουν τον σταθμό καραντίνας, οι «ασθενείς» άρχισαν να βήχουν, να φωνάζουν και να σφαδάζουν από τον πόνο. Και έπιασε – οι Ναζί έφυγαν και δεν επέστρεψαν ποτέ.
Η διάγνωση του «συνδρόμου Κ» ήταν κωδικός που σήμαινε ότι κάποιος ήταν Εβραίος και βοηθούσε το προσωπικό του νοσοκομείου να ξεχωρίσει τους πραγματικούς ασθενείς από τους ανθρώπους που κρύβονταν από τους Ναζί. Δεν είναι γνωστό πόσοι σώθηκαν χάρη σε αυτό το έξυπνο κόλπο, αλλά εκτιμάται ότι περίπου 20-40 Εβραίοι απέφυγαν το στρατόπεδο συγκέντρωσης κρυμμένοι στο νοσοκομείο.
Το νοσοκομείο Fatebenefratelli λειτουργεί ως σήμερα και το 2016 ονομάστηκε «Σπίτι της ζωής» από το Ίδρυμα Raoul Wallenberg.
Πρόκειται για μια απίστευτη ιστορία θάρρους αν σκεφτεί κανείς πόσο επικίνδυνη ήταν η κατάσταση. Το προσωπικό του νοσοκομείου πήρε τον όρκο προστασίας της ζωής πολύ σοβαρά.
«Η εμπειρία μου μου είχε δείξει ότι δεν πρέπει να πράττουμε βασισμένοι στο δικό μας συμφέρον, αλλά αντιθέτως βασισμένοι σε αρχές. Οτιδήποτε άλλο είναι απαράδεκτο», είπε ο Ossicini για το κίνητρο του.
Είναι μια δήλωση που ισχύει μέχρι και σήμερα και πρέπει να θεωρείται καλό παράδειγμα για όλους μας.